BẠN CÙNG BÀN - Trần Hải Thanh

Cuối tháng 8 năm 1977, hôm đó trời vừa mưa xong đường tới trường và ngay cả trong sân trường đầy vũng nước( vẫn còn là sân nền đất) tôi vẫn háo hức tới lớp. Hôm nay là buổi đầu tiên tôi đi học ở lớp  4A trường Cấp I, II Lý tự Trọng. Cô giáo hướng dẫn cả lớp đứng thành hai hàng ở hành lang và bắt đầu đọc tên và xếp chỗ ngồi. Bàn tôi ngồi là bàn đầu tiên ngay trước mặt bàn giáo viên. Bốn đứa, 3 gái 1 trai, còi và bé nhất lớp và chúng tôi  đều từ trường khác chuyển đến. Đến giờ ra chơi, vì thời tiết cô giáo không cho chúng tôi ra ngoài, màn làm quen bắt đầu.

-        Mày tên gì?

-        Tao là Thanh, còn mày là Minh à?

-        Ừ, nhưng tên ở nhà của tao là Gấu.

-        Ha, ha – tôi không nén được cười vì một cái thằng còi xương suy dinh dưỡng giống như tôi, chỉ có đôi mắt sáng, nhanh, con ngươi màu vàng nâu rất đặc biệt mà lại được so với gấu. - Mày là Tôn Ngộ Không mới đúng.

-        Thế mày bảo tao là khỉ à?- Nó không tức mà có vẻ khoái chí, đưa tay gãi đầu giống khỉ thật.

Chúng tôi bốn đứa gồm: Quang Minh, tôi, Lương, Thuý. Sau một thời gian cô giáo đổi chỗ cho tôi ra ngồi đầu bàn và Minh gấu ngồi giữa tôi và Lương( do lúc trước tôi và Lương hay nói chuyện trong giờ nhiều quá). Nhưng cô giáo nhầm vì khi ngồi giữa 2 đứa con gái thì nó bắt đầu chí choé với cả hai. Nó là đứa đầu tiên cầm phấn vạch hai bên để phân chia ranh giới. Tiến tới là ngồi học nhưng trong tay đứa nào cũng lăm lăm cái thước kẻ gỗ, chỉ rình đứa bên cạnh chìa khuỷu tay qua vạch là “đét” . Cái Lương là đứa đành hanh, Minh gấu cũng không vừa nên ngày nào hai đứa cũng chí choé. Thỉnh thoảng, tôi với Minh gấu mới có sự kiện vịnh bắc bộ vì tôi thường hay bỏ qua sự lấn vạch của nó. Nhà nó chắc giàu, vì nó hay mang kẹo rất ngon chữ nước ngoài hẳn hoi đến chia cho chúng tôi. Nhà nó lại ở khu năm tầng mới ở đầu ngã năm, chúng tôi ngưỡng mộ lắm(tuy chưa đến nhà nó bao giờ) vì có nhà nào có gác mà leo cầu thang đâu.

Một hôm, có một bà đậm người ngoài năm mươi, mặc áo cánh trắng đã ngả màu gánh đôi thúng trong đó có ít giấy lộn. Bà đặt quang gánh cạnh phòng bảo vệ, vẫy tay gọi cái Lương đang chạy gần đó nhờ gọi Minh gấu ra. Tôi và cái Lương tò mò đứng quan sát từ xa. Thấy nó vùng vằng, tỏ ý không bằng lòng, còn người phụ nữ cứ níu lấy nó muốn ôm vào lòng, nói gì đó với nó. Bà dúi vội cho nó thứ gì đó rồi đi. Chúng tôi không nén nổi tò mò, chay vội tới bên nó, tranh nhau hỏi ai thế? Nó trả lời cụt lủn:”Má tao”. “ơ, thế sao mày lại như thế với mẹ?”. Chúng tôi đồng thanh hỏi nó. “Không phải, má nuôi tao”. Nó nói rồi chạy đi chỗ khác, mặc chúng tôi ngơ ngác không hiểu gì.

Sau đó mấy tuần, một hôm nó đi học với thái độ khác thường, buồn thiu mặc tôi và cái Lương tha hồ trêu chọc. Tới giờ ra chơi nó cũng không chạy như tên bắn ra ngoài như mọi khi. Tôi chợt nhìn thấy nước mắt nó chảy ra, tôi hỏi nó:”Ở nhà bị bố đánh à?”Nó lắc đầu, khẽ nói: “Tao nhớ mẹ”. Nó khóc, tôi và cái Lương cũng khóc. Ba đứa tôi cứ khóc nước mắt lặng lẽ tuôn rơi, thương bạn và thương cả mình.

Tôi an ủi nó: “ Dù sao mày vẫn hơn chúng tao, cái Lương chỉ có mẹ mà mẹ nó đi buôn chuyến mấy ngày mới về một lần. Tao thì ở với ông bà ngoại. Mày có bố, anh chị lớn, lại có cả má nữa.”  Nó gật gù, không khóc nữa. “ Thế mẹ mày bị chết do bom Mỹ ?” - Tôi và cái Lương mất bố do chiến tranh, nên tôi luôn nghĩ ai chết cũng do bom đạn cả. “ Không.” Nó chỉ nói có vậy, tôi cũng không dám hỏi thêm.

Từ đó chúng tôi gần nhau hơn, các vạch phấn bị xoá đi. Tôi phải cảm ơn nó vì đã vẽ hộ tôi những bài tập vẽ. Dù rằng những bài tập rất đơn giản, vẽ con cá, con gà, ngôi nhà nhưng đối với tôi cực khó, tôi vẽ không ra hình gì hết. Tôi khâm phục nó khi thấy nó chìa ra những bức tranh vẽ màu nước đàng hoàng, rất đẹp. Nó mang cả màu nước, bút vẽ đến cho chúng tôi mượn, nhưng tôi chịu không biết vẽ.

Một năm học trôi qua rất nhanh, chúng tôi lên lớp năm. Ngày tạm biệt cô Lan chúng tôi đều buồn, dù biết rằng cô và chúng tôi vẫn cùng dạy và học cùng trường. Riêng tôi còn thầm cảm ơn cô vì đã xếp ba đứa chúng tôi ngồi gần nhau. Có lẽ theo cô chúng tôi cùng hoàn cảnh dễ chia sẻ với nhau, bớt mặc cảm vì mình không có một gia đình bình thường như các bạn. Chúng tôi biết bảo vệ nhau trước những lời châm chọc của những bạn khác về gia đình mình. Hình như đối với Minh gấu cũng có tác dụng tích cực. Vào cuối năm học, bố nó đến phát phần thưởng cho lớp( bố nó là chi hội trưởng phụ huynh) có nói chuyện với cô Lan, tôi có nghe được loáng thoáng là bố nó cám ơn cô vì ở nhà nó đã biết nghe lời người lớn, không khóc quậy phá khi không vừa ý.

Lên lớp 5, lớp 6 chúng tôi không ngồi chung bàn nữa vì tôi, cái Lương bắt đầu lớn, nó vẫn vậy nên nó vẫn ngồi bàn 1, bàn 2 còn chúng tôi chuyển dần xuống dưới. Tôi vẫn nhớ khoảng chục đứa trong lúc chờ thầy giáo chủ nhiệm vào để họp lớp đã ra quyết định sẽ đặt biệt danh cho các thành viên trong lớp   thế là những cái tên như Thuỷ mốt, Lan chi khí, Cải Canh... đã ra đời, còn một số đứa  đã có tên kèm   tên ở nhà như Minh gấu, Thanh teo... thì  giữ nguyên.

Vậy là 5 đứa gồm Minh gấu,  Đỗ Thủy, Lan, Cao Thanh, Hải Thanh đã học suốt với nhau từ lớp 4A trường cấp I, II Lý Tự Trọng  ngày nào tới 12A1(1984)  trường Cấp III Thái Phiên.

Minh gấu ơi! Bây giờ bạn đã đi xa, nhưng với các thành viên 12A1, không ai không nhớ điệu bộ, câu chuyện gây cười của bạn.  Bạn đã mắc sai lầm và không vượt qua được chính mình. Nhưng với chúng tôi những thành viên 12A1 bạn vẫn là Minh gấu ngày nào có lẽ do chúng tôi không chứng kiến cuộc sống sau này của bạn. Như thế cũng tốt phải không bạn?